Mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları, özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalığı olan bireyler için ciddi sağlık riskleri doğuruyor. Uzmanlar, sıcak hava dalgalarına karşı önlem alınması gerektiği konusunda uyarıyor.
Sıcak Hava Dalgaları Vücut Dengesini Zorluyor
Yaz aylarında etkisini artıran sıcaklıklar, yalnızca konforu değil, doğrudan vücut sağlığını da tehdit ediyor. Özellikle 35°C üzeri sıcaklıkların uzun süre devam etmesi durumunda, vücut ısısının düzenlenmesi zorlaşıyor ve bu durum başta ısı çarpması, dehidrasyon (sıvı kaybı) ve hipotansiyon (düşük tansiyon) gibi ciddi tabloların ortaya çıkmasına neden olabiliyor.
Uzmanlar, bu tür durumların başta kalp-damar hastaları olmak üzere, hamileler ve çocuklarda daha ağır seyredebildiğine dikkat çekiyor.
Güneş Altında Uzun Süre Kalmayın
Yaz aylarında en sık yapılan hatalardan biri, öğle saatlerinde güneşe çıkmak. Güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği 11.00 ile 16.00 saatleri arasında mümkünse dışarı çıkılmaması öneriliyor. Bu saat diliminde zorunlu olarak dışarıda bulunmak gerekiyorsa:
- Açık renkli, pamuklu ve bol giysiler tercih edilmeli
- Geniş kenarlı şapka ve UV korumalı güneş gözlüğü kullanılmalı
- Güneş koruyucu kremler ihmal edilmemeli
- Gölgelik alanlarda bulunmaya özen gösterilmeli
Bol Su İçin, Kafeinli İçeceklerden Kaçının
Sıcak havalarda vücudun ter yoluyla kaybettiği sıvı miktarı artar. Bu nedenle gün içinde düzenli aralıklarla su tüketilmesi hayati önem taşır. Ancak birçok kişi farkında olmadan sıvı kaybını artıran kafeinli veya şekerli içecekleri tercih ediyor. Oysa bu tür içecekler:
- Vücutta su tutulumunu azaltır
- Metabolizmayı gereksiz yere uyarır
- Dehidrasyonu hızlandırabilir
Uzmanlar, günde en az 2-2.5 litre su içilmesi gerektiğini ve sıvı ihtiyacının mümkünse su, ayran veya maden suyu gibi sağlıklı seçeneklerle karşılanmasının ideal olduğunu vurguluyor.
Kronik Hastalığı Olanlar Daha Dikkatli Olmalı
Kalp, diyabet, tansiyon ve böbrek hastalığı gibi kronik sağlık sorunları olan bireyler, sıcak havalarda daha fazla risk altındadır. İlaç kullanımı, sıvı dengesi ve beslenme düzeni sıcaklıklardan doğrudan etkilenebilir.
Bu nedenle:
- Doktor önerisi dışında ilaç dozları değiştirilmemeli
- Ani pozisyon değişimlerinden kaçınılmalı
- Günlük aktiviteler sabah veya akşam serinliğinde yapılmalı
- Aşırı egzersiz yerine hafif yürüyüşler tercih edilmeli
Beslenmede Hafif Seçimler Yapın
Sıcak günlerde ağır ve yağlı yiyecekler sindirim sistemini zorlayarak mide problemlerine yol açabilir. Yaz beslenmesinde şu noktalara dikkat edilmesi öneriliyor:
- Kızartmalar yerine haşlama ya da ızgara yöntemleri
- Bol sebze ve meyve tüketimi
- Probiyotik yoğurt ve kefir gibi bağırsak dostu gıdalar
- Taze ve hijyenik koşullarda hazırlanmış besinler
Ayrıca dışarıda tüketilen yiyeceklerin hijyen koşullarına uygun olduğundan emin olunması, gıda zehirlenmelerini önlemek açısından önemlidir.
İç Mekân Sıcaklıklarına da Dikkat
Ev ve işyerlerinde klima kullanımı yaygınlaşsa da, bilinçsiz klima kullanımı da başka sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Ani sıcaklık farkları, başta solunum yolu enfeksiyonları olmak üzere kas ağrıları ve baş ağrısına neden olabilir.
Uzmanlar şu uyarılarda bulunuyor:
- Klima 22–24 dereceye ayarlanmalı
- Klima üfleme yönü doğrudan vücuda çevrilmemeli
- Ortam düzenli olarak havalandırılmalı
- Gece uyurken klima açık bırakılmamalı
Yaşlılar ve Çocuklar İçin Özel Önlemler
Sıcak havadan en çok etkilenen gruplar arasında yaşlılar ve küçük çocuklar yer alıyor. Özellikle bebeklerde sıvı kaybı hızlı geliştiği için belirtiler fark edilmeden önce müdahale edilmesi gerekebilir. Bu nedenle:
- Bebeklerin ve çocukların başı mutlaka şapka ile korunmalı
- Güneş altında uyumalarına izin verilmemeli
- Gölgede serin ortamlar sağlanmalı
- Yaşlı bireyler sık sık su içmeye teşvik edilmeli
İstersen bu yazıya sıcak çarpması belirtileri, evde alınabilecek soğutucu önlemler veya yaz aylarına özel egzersiz önerileri gibi eklemeler yapabilirim. Yeni başlık vermen yeterli.
